IRIB World Service

محمدپارسا نجفی با دکتر محمد جوادی ارجمند ، دانشیار حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران گفت و گو کرد. این مصاحبه در خبرگزاری آنا منتشر شده است.

دکتر جوادي ارجمند دانشيار دانشكده حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران گفت: یکی از اقدامات بسیار خوب صداوسیما راه اندازی شبکه انگلیسی زبان پرس تی وی است که بُرد جهانی دارد. به شخصه پرس تی وی را رسانه ای موفق می دانم. 

دکتر محمدجعفر جوادي ارجمند دانشيار دانشكده حقوق و علوم سياسي دانشگاه تهران گفت: در جهان امروز جامعه اطلاعات و ارتباطات جايگزين جامعه صنعتي شده و قدرت سايبري مفهومي متفاوت از قدرت سنتي را پديد آورده است. بنابراين قدرت از طريق شبكه اي از رسانه ها منتقل مي شود و حمكراني خوب و مفيد جايگزين حكمراني هاي سابق شده است. در بحث رسانه اي ضروري است كه مخاطب را بشناسيم سپس نيازهاي مخاطبان را بسنجيم.

وي سه مولفه اساسي در ديپلماسي رسانه اي را گفتمان، تصويرسازي سپس اقناع سازی مخاطب برشمرد و تاكيد كرد: در بخش اول نوع گفتماني كه توسط شبكه هاي برون مرزي ما همچون پرس تی وی، هیسپان تی وی و ...  ارائه می شود، مورد توجه است كه طيف وسيعي از رویکردها از تضاد و ستيز تا صلح و آشتي را دربرمي گيرد.

دکتر جوادي ارجمند درباره مولفه دوم اظهار کرد: بايد بدانيم كه فعاليت رسانه هاي ما چه تصويري از ايران در ذهن مخاطبان ايجاد مي كند و در يك گام مهم تر ضروري است كه بدانيم ديگران چه تصويري از ايران در فكر خود ساخته اند سپس به اصلاح آن پیش زمینه اقدام کنیم.

این تحلیلگر سیاست خارجی در خصوص مولفه سوم گفت: سياست هاي رسانه اي بايد به بر اساس اقناع سازي انجام شود تا مخاطب بدون هيچ تهديد يا فشاري به اين نتيجه برسد كه مفاهيم مورد نظر ما را خودش برداشت کرده است. به بیان دیگر خودش به مفاهیمی برسد که در نتیجه تحلیل رسانه های ما در فکر وی القا می شود.[در نتیجه با کشور ما همراهی کند.]

اولویت غرب آسیا خانه ما

استاد دانشکده علوم سیاسی دانشگاه تهران، پرداختن به مسائل منطقه غرب آسیا در راديو و تلويزيون هاي برون مرزي ایران را دارای اولویت دانست و گفت: از آنجا که این منطقه خانه ما محسوب می شود باید در مرتبه اول توجه قرار گیرد چرا که کشورهای همسایه به صورت مستقیم بر امنیت ما تاثیرگذار هستند.

دکتر جوادي ارجمند در خصوص فرصت هایی که ایران در منطقه دارد، افزود: پانزده کشور در همسایگی ایران قرار دارند که باید از ظرفیت های متنوع آنها استفاده کنیم و در این خصوص نقش رسانه های برون مرزی صداوسیما در ایجاد تصویر صحیح از انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی تاثیر به سزایی دارد.

این کارشناس مسائل سیاسی اقناع ملت ها و دولت ها در خصوص سیاست خارجی ایران را یکی از کارکردهای رسانه های برون مرزی اعلام كرد و ادامه داد: رسانه هاي برون مرزي مهم ترين بخش در ديپلماسي عمومي كشورها به شمار می روند.

وی در خصوص مهم ترين محورهایی كه این رسانه ها بايد بر آنها تمركز داشته باشند تاکید کرد: آنها باید سوالاتی مانند چگونگی رابطه بین دولت ها با مردم، روابط میان نهادهای مدنی و رسانه های آن کشورها و نیز فشارهای سیستماتیکی را که از سوی غرب بر کشورهای منطقه اعمال می شود ، بررسی کنند. 

استاد دانشکده علوم سیاسی دانشگاه تهران ادامه داد: همچنین این رسانه باید به این موضوع مهم بپردازند که اتحادیه ها میان کشورهای منطقه به این دلیل ضعیف هستند که رهبران بسیاری از کشورهای همسایه ایران به غرب وابسته اند. از سوی دیگر وجود منابع غنی نفت و گاز و نیز مداخلات دولت های استکباری، باعث شده غرب آسیا منطقه ای در بحران باشد. بنابراین ما برای فعالیت در جامعه ارتباطات غرب آسیا نیازمند یک دیپلماسی عمومی و در اصل شفاف سازی اطلاعات هستیم.

دکتر جوادي ارجمند تاکید کرد: در حال حاضر محور مقاومت یک ائتلاف در راستای همگرایی در غرب آسیاست و طبعا یکی از رهیافت هایی که رسانه های برون مرزی باید دنبال کنند، معرفی و تبیین راهبردها و تاکتیک های این محور مقاومت است. به بیان بهتر رسانه های ما محور مقاومت را در بستر تحولات سیاسی منطقه دنبال کنند.

پرس تی وی دارای بُرد جهانی است

استاد دانشکده علوم سیاسی دانشگاه تهران گفت: یکی از اقدامات بسیار خوب صداوسیما، راه اندازی شبکه انگلیسی زبان پرس تی وی است که بُرد جهانی دارد. به شخصه پرس تی وی را رسانه ای موفق می دانم و اخبار، و برخی موارد گزارش ها و برنامه های مستند و حتی بازخوردهای آن شبکه را در رسانه های دیگر پیگیری می کنم.

دکتر جوادي ارجمند تاکید کرد: برای آنکه رادیو و تلویزیون های برون مرزی جمهوری اسلامی ایران بتوانند در دیپلماسی رسانه ای موفق شوند، باید مورد حمایت دولت باشند که رديف بودجه مستقل براي شبكه هاي برون مرزي كاملا منطقي و قابل قبول است اما بايد دولت شرايطي را هم براي اين رسانه ها فراهم كند كه علاوه بر تقويت تامين مالي، آنها بتوانند مسيرهاي بيشتري براي قوي شدن داشته باشند و در اصل پایدار بودن فعالیت آنها را تضمین کند.

هم افزایی دانشگاه با رسانه ها

این کارشناس سیاسی گفت: شبكه هاي برون مرزي ایران بايد با داشتن اتاق هاي فكر به ويژه با بهره مندي از نظرات استادان دانشگاه در رشته هاي علوم سياسي و ارتباطات بهترين واكنش ها و ايده پردازي ها را آماده داشته باشند تا در هر موضوعي به ويژه مواردي كه دشمنان ايران طراحي مي كنند، بهترين واكنش را در زمان مناسب در پیش گیرند. این مسئله باید موجب شود که ما ابزار خلاقيت را در اختيار داشته باشيم و یک گام جلوتر از رقبا فعالیت کنیم.

وی ادامه داد: يكي از مواردي كه در مقابله با دستگاه پروپاگانداي غرب بايد مورد توجه باشد، اين است كه در پروژه هاي رسانه اي غرب، نه تنها فريب نخوريم بلكه آگاه سازي هم انجام دهيم. براي مثال در ماجراي توهين نشريه فرانسوي شارلي ابدو به ساحت پیامبر اسلام(ص)، قطعا بايد واكنش نشان بدهيم و هرگز نبايد منفعل بود؛ اما اين واكنش بايد به گونه اي باشد كه نقشه طراحان اين دسيسه را خنثي كند، نه آنچه كه دشمن را به اهداف موج سواري شان برساند.

به اعتقاد استاد دانشکده علوم سیاسی، راهكار داشتن اين واكنش، ايده پردازي و مشاركت جمعي است. ازاین رو لازم است دانشكده هاي علوم سياسي با شبكه هاي برون مرزي هم افزايي داشته باشند که این رویکرد می تواند از نظر علمی، ایده و پژوهش به شبکه های برون مرزی غنا ببخشد. طبعا کارایی این رسانه ها به مراتب افزایش می یابد.

دکتر جوادي ارجمند در خاتمه گریزی به رسانه های غربی زد و خاطرنشان کرد: رادیو و تلویزیون های غربی خاصه رسانه های آمریکا و انگلیس نقش اساسی در پیشبرد برنامه های آنها دارند. روش هایی که در جذب مخاطب، بزرگنمایی اخبار و نحوه تحلیل مسائل بر اساس منافع خود به کار می گیرند، به گونه ای است  که اثبات می کند آنها بی طرف نیستند بلکه بر اساس فعالیت در مسیر غرب گام برمی دارند تا زمینه نفوذ و تامین منافع دولت های غربی فراهم شود.